• تحقیق توصیفی (غیرآزمایشی)

• تحقیق آزمایشی

طرح تحقیق، تعیین اسلوب و رویه­های کسبِ اطلاعات لازم برای طرح یا حل مسائل است. طرح تحقیق، الگوی جامع یا چهارچوب تحقیق است که تصریح می­ کند کدام داده ­ها، از کدام منابع و با چه روش­هایی گردآوری شوند (هوشمندیار، 1388، ص 91).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

طرح­های تحقیق کمّی به‌صورت گام­هایی متوالی و منظم- همان‌طور که در شکل 3-2 به نمایش درآمده است- به کار گرفته می­شوند (مک­ناب، 2008، ترجمه: واعظی و همکاران، 1390، ص 157).
تعیین اهداف پژوهش
تعیین طرح تحقیق
تحقیق علٌی
تحقیق اکتشافی
تحقیق توصیفی
تعیین ابزار گردآوری داده ­ها
تجزیه­وتحلیل و تفسیر داده ­های گردآوری شده
گزارش یافته­های تحقیق
شکل 3-2. استراتژی­ های کمّی در فرایند پژوهش
ماهیت مطالعات پژوهشی ممکن است اکتشافی یا توصیفی باشد یا درعین­حال برای آزمون فرضیه ­ها به اجرا درآید (سکاران، ترجمه: صائبی و همکاران، 1390، ص 120). پژوهشگران بر اساس اهداف پژوهش­هایشان یکی از طرح­های تحقیق کمّی که عبارت‌اند از: طرح­های اکتشافی، توصیفی و علّی را برای پژوهش خود برمی­گزینند (مک­ناب، ترجمه: واعظی و همکاران، 1390، ص 158) که در ادامه به­ طور مختصر بیان خواهد شد.

• • • 1. 1. طرح­های اکتشافی^[91]

       

   

مطالعات اکتشافی طرح­های نمونه گیری کوچکی هستند^[92] که اساساً به­منظور شناخت بیشتر و نگرش عمیق­تر نسبت به متغیرها و مسائل مرتبط با مسئله پژوهش مورد استفاده و بهره­ گیری قرار می­گیرند. برخی اوقات به این نوع طرح­های مطالعاتی، مطالعات مقدماتی^[93] نیز اطلاق می­گردد. مطالعات اکتشافی به­منظور شناخت بیشتر مسئله یا مسائل تحقیق که باید اطلاعات مربوط به آن­ها در مراحل بعدی پژوهش گردآوری گردد صورت می­گیرند. این نوع مطالعات همچنین به پژوهشگر در زمینه شناخت آن دسته از متغیرهایی که چندان آشکار نیستند کمک می­ کند (مک­ناب، ترجمه: واعظی و همکاران، 1390، ص 159).
زمانی به مطالعه اکتشافی روی می­آوریم که درباره وضع موجود آگاهی چندانی نداریم یا آنکه درباره چگونگی حل مسائلی که درگذشته پدید آمده­اند و با وضعیت موجود، شباهت دارند اطلاعاتی در دست نداریم. در این­گونه موارد باید بررسی مقدماتی گسترده­ای برای آشنایی با پدیده ­های مرتبط با وضعیت موردنظر صورت دهیم تا بتوانیم مدلی را پدید آوریم و برای تکمیل مطالعه طرح مستحکمی برپا کنیم (سکاران، ترجمه: صائبی و همکاران، 1390، ص 120). مطالعات اکتشافی سه هدف را دنبال می­ کنند: کشف متغیرهای معتبر در موقعیت میدانی، کشف روابط بین متغیرها و ایجاد زمینه برای کار بعدی (آزمودن فرضیه ­ها به نحو نظام­یافته­تر و جدی­تر) (خاکی، 1378، ص 217).
3-3-2) طرح­های توصیفی^[94]
تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش­هایی است که هدف آن­ها توصیف کردن شرایط یا پدیده ­های موردبررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می ­تواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری‌دادن به فرایند تصمیم ­گیری باشد. بیشتر تحقیقات علوم رفتاری را می­توان در زمرۀ تحقیق توصیفی به شمار آورد (سرمد و همکاران، 1391، صص 82-81).
تحقیق توصیفی را می­توان به دسته­های زیر تقسیم کرد (سرمد و همکاران، 1391، ص 82):

• تحقیق پیمایشی^[95]

• تحقیق همبستگی^[96]

• اقدام پژوهی^[97]

• بررسی موردی^[98]

• تحقیق پس-رویدادی^[99] (علّی-مقایسه­ ای)

هدف مطالعه توصیفی، تشریح یا توصیف جنبه­ های خاص پدیده ­های موردبررسی در سطح فرد، سازمان یا صنعت است؛ بنابراین برای بررسی توزیع ویژگی­های یک جامعۀ آماری، روش تحقیق پیمایشی که استراتژی مناسب مطالعات توصیفی است، به کار می­رود (دانایی­فرد و همکاران، 1392، ص 152؛ سرمد و همکاران، 1391، ص 82). این نوع تحقیق [روش تحقیق پیمایشی] می ­تواند برای پاسخ به سؤال‌های پژوهشی از نوع زیر مورد استفاده قرار گیرد:
الف) ماهیت شرایط موجود چگونه است؟
ب) چه رابطه­ای میان رویدادها وجود دارد؟
ج) وضعیت موجود چگونه است؟